Ik ben nogal een dagdromer. Dat is altijd al zo geweest. Het volgende verhaal moet ik al mijn hele leven aanhoren. Als vierjarige liep ik op een dag met mijn moeder naar school. En op elke straathoek deed ik net alsof ik iets oppakte.

‘Wat ben je aan het doen?’, vroeg ze. Ik antwoordde dat ik vuilniszakken aan het ophalen was. Je raadt het misschien al: ik kon me destijds geen mooier beroep voorstellen dan vuilnisman (dat had te maken met dit liedje van André van Duin).

Later kreeg ik vooral op mijn kop als ik op school zat te dagdromen. Mijn hele vraag ik me dan ook al af: heeft dagdromen eigenlijk enig nut voor een mens, of is het een onzinnig tijdverdrijf? Hierover sprak ik onlangs met een wetenschapper die expert is op het gebied van dagdromen.

Dagdromen: waarom doen we het?

 ‘Ik zat als kind ook vaak te dagdromen’, zegt psycholoog Scott Barry Kaufman. ‘Ik werd gepest door andere scholieren en daardoor leefde ik een beetje in mijn eigen wereld. Ik fantaseerde ik dat ik meespeelde in soapseries, maar ook dat ik later praatjes zou geven voor groepen mensen.’ 

Op dit moment geeft Kaufman als psycholoog inderdaad vaak lezingen op universiteiten en bij bedrijven. En ze gaan meestal over dagdromen. In 2013 publiceerde hij een groot overzicht van tientallen experimenten, waaruit blijkt dat afdwalende gedachten verrassend nuttig kunnen zijn voor je creativiteit en je carriere. Kortom: we moeten dagdromen niet langer zien als tijdverspilling. 

maakt het ons creatiever?

Nadat we hebben gedagdroomd bedenken we namelijk meer originele ideeën. Dat blijkt uit een wetenschappelijk experiment uit 2012 aan de Universiteit van Californië waarbij 144 proefpersonen bij een creativiteitstest zo veel mogelijk toepassingen moesten bedenken voor tandenstokers (bijvoorbeeld mikado-stokje of satéprikker) 

Na twee minuten brainstormen mochten de deelnemers pauze nemen. Sommige proefpersonen moesten zich blijven focussen, ze maakten een geheugentestje op de computer. Anderen hoefden helemaal niets te doen, ze rustten simpelweg uit en praatten wat met elkaar. Een derde groep kreeg een saaie taak in de pauze, waarbij ze alleen af en toe op een toets moesten drukken als ze een piepje hoorden. Vooral die laatste groep sloeg aan het dagdromen, omdat het klusje zo eentonig was. 

wie dagdroomt, denkt losser

Wat bleek? Toen de proefpersonen na de pauze nog een paar minuten nadachten over originele manieren om een tandenstoker te gebruiken, scoorden de proefpersonen die net hadden gedagdroomd verrassend goed. Ze bedachten aanzienlijk meer ideeën dan de deelnemers die zich tijdens de pauze hadden gefocust, of helemaal niets hadden gedaan. 

Volgens de onderzoekers is dat goed verklaarbaar: als je dagdroomt, ga je losser denken. Je schiet van de ene gedachte in de andere. Daardoor legt brein waarschijnlijk allerlei verbindingen tussen dromerige beelden in je hoofd en dingen waar je eerder over na hebt gedacht. 

dagdromen is goed voor je loopbaan

Maar dagdromen heeft mogelijk meer voordelen. Zo blijkt uit een studie van wetenschappers aan de Universiteit van Georgia dat kinderen die regelmatig mijmeren over hun toekomst, minder vaak spijbelen. Dat komt volgens de onderzoekers omdat deze kinderen meer gericht zijn op het waarmaken van hun dromen, zoals een goede baan. Ook ontdekten de onderzoekers dat mensen die op jonge leeftijd al een helder beeld hebben van hun toekomstige werk relatief veel succes hebben in hun carriere. 

Dat Scott Barry Kaufman vroeger al lezingen wilde geven, en dat nu ook daadwerkelijk doet, is volgens de psycholoog dan ook geen toeval. “Mijn eigen ervaringen hebben me laten zien dat dagdromen een krachtig middel is om te krijgen wat je wilt.”

Maar er zitten natuurlijk natuurlijk grenzen aan wat je met je verbeelding kunt bereiken: Kaufman’s dagdromen van een leven als soapster zijn immers nooit uitgekomen. 

Hoe vaak dagdromen we eigenlijk?

• Gemiddeld denken mensen 49,5 procent van de tijd aan iets anders dan waar ze op dat moment mee bezig zijn. 
• 42 procent van onze dagdromen gaan over leuke dingen
• 26 procent van onze afdwalende gedachten hebben betrekking op vervelende zaken. 

Bron: Universiteit Harvard, Matthew Killingsworth

Word je gelukkiger als je goede daden verricht? En hoe op je goede ideeën om anderen te helpen? Zelf neem ik soms een pakketje voor de buren aan. En ik heb wel eens een onbekende geholpen met het schrijven van een sollicitatiebrief. Veel verder dan dat kom ik niet.

Maar enkele jaren terug schreef ik een artikel in de Volkskrant over iemand die hier een levensstijl van maakte: Rachel van de Pol. Wat deed zij dan?

Goede daden: op wat voor manieren kun je anderen helpen?

Zo maar een voorbeeldje. Rachel stond in 2014 met haar fiets bij een bushalte en vroeg aan een groepje wachtende mensen: “Kan ik iemand een lift geven?” Even later bracht ze een man die zijn bus had gemist op haar bagagedrager naar zijn werk. 

Het was geen impulsieve actie. Van de Pol had zichzelf uitgedaagd om een jaar lang elke dag een vreemde te helpen. “Het was een experiment. Ik wilde kijken of ik elke dag iemands leven positief kon beïnvloeden”, vertelde ze me.  

Het lukte haar. Op haar blog Ikreddewereld schreef ze 365 stukjes over haar goede daden, die elke dag anders waren. Ze droeg bijvoorbeeld boodschappentassen van ouderen, veegde de zadels van fietsen droog op het station, wiedde onkruid in stadplantsoenen, gaf vluchtelingen een computercursus en zeemde zelfs stiekem de ramen van haar buurvrouw. 

goede daden verminderen jouw stress

Maar met haar experiment hielp ze niet alleen vreemden. Wetenschappelijk onderzoek laatdat je ook zelf profiteert van goede daden. Door anderen onbaatzuchtig te helpen maak je jezelf namelijk stressbestendiger. Dat blijkt uit een studie van de Amerikaanse psychologe Emily Ansell van de Universiteit van Yale. 

Ansell liet 77 mensen tussen de 18 en 44 jaar oud twee weken lang een dagboek bijhouden, waarin ze al hun stressvolle activiteiten en hun stemming beschreven. Ook moesten ze elke aangeven of ze toevallig een goede daad hadden gedaan. “Niets groots, een deur openhouden voor iemand telde ook”, vertelt Ansell. 

De resultaten van het experiment waren opmerkelijk. Op de dagen waarop mensen vreemden de helpende hand toestaken, was hun stemming bovengemiddeld goed, zelfs als ze veel te maken hadden met stressvolle bezigheden, zoals drukte op het werk, jengelende kinderen, of ruzies met hun partner. 

Anderen helpen voor een Gelukshormoon

Volgens Ansell is het goed mogelijk dat het verrichten van goede daden zorgt voor de aanmaak van het gelukshormoon oxytocine, een stof die een kalmerend effect heeft op het lichaam. “Daardoor kunnen mensen daarna mogelijk beter omgaan met stress.” Meer onderzoek moet uitwijzen of het effect ook optreedt als je bewust goede daden verricht. “Als dat zo is, zou je misschien zelfs een soort altruïsme-kuur kunnen voorschrijven bij mensen die overspannen zijn.” 

Van de Pol voelde zich naar eigen zeggen geweldig tijdens haar experiment. Haar goede daden dreven de dagelijkse sleur naar de achtergrond. “Elke dag was een avontuur: wie ga ik nu weer helpen? En na afloop van elke goede daad had ik een heel voldaan gevoel.”

Zelfgebakken koekjes en sociale contacten

Maar ook haar sociale leven ging erop vooruit. “Ik ontmoette veel meer mensen en sloot vriendschappen.” Zo belde ze op de eerste dag van haar experiment met zelfgebakken koekjes aan bij de buren. “Tot dan toe had ik weinig contact met ze, nu hebben we een app-groep met alle buren en organiseren we regelmatig borrels.” 

Hoewel haar goede-daden-jaar inmiddels voorbij is, helpt ze nog regelmatig vreemden. “Ik gebruik het niet bewust tegen stress, maar ik merk wel dat ik me beter voel als ik een complimenteus briefje achterlaat in de trein voor de volgende passagier. Dat kan ik iedereen aanraden.”

Ideeën voor goede daden

Hieronder lees je 3 tips van goede daden-expert Rachel van de Pol: 

1. Bak iets lekkers voor de buren
2. Ruim zwerfafval op in je buurt (misschien doen er wel mensen mee)  
3. Koop een kop koffie voor een straatkrantverkoper. 

In dit filmpje vertelt Rachel aan de EO hoe ze een jaar lang goede daden verrichte en anderen hielp.

Lees ook:
– Hoe werkt je kortetermijngeheugen?
– Met deze hardloopmuziek ga je sneller lopen

Stel: je wil een marathon lopen, of je persoonlijk record verbreken tijdens je wekelijkse hardlooprondje. Wat is dan de beste hardloopmuziek? Met welke muziek loop je net een stukje harder?

Hardloper Haile Gebrselassi zou het wel weten. Toen hij in 1998 een wereldrecord op de 2000 meter indoor liep, gaf hij na de race een bijzondere verklaring voor zijn razendsnelle tijd van 4:52,86 minuten. De Ethiopiër beweerde zijn loopritme te hebben afgestemd op de beat van het nummer dat in het stadion in Birmingham werd gedraaid: Scatman van Scatman John. Voor hem was het de ideale hardloopmuziek. Het snelle tempo zou hem naar zijn toptijd hebben gestuwd. 

Ook als recreatieve hardloper kun je je prestaties flink verbeteren met een koptelefoontje en de juiste hardloopmuziek op je Spotify-playlist. Dat blijkt uit steeds meer wetenschappelijke studies. 

Onderaan dit artikel vind je een lijstje van de beste hardloopnummers volgens de wetenschap. Maar lees eerst waaróm die muziek zo goed werkt.

(Lees ook: hoeveel sneller kan het wereldrecord op de marathon nog?)

hardloopmuziek onderzocht

“Als je er een beetje doorheen zit in het laatste stuk van je hardlooprondje of bijvoorbeeld de marathon, dan kan de juiste muziek een groot verschil maken ”, zegt de Nederlandse bewegingswetenschapper Melvyn Roerdink. Hij onderzocht in 2013 het effect van muziek op hardloopprestaties.  

Bij zijn onderzoek liet hij recreatieve hardlopers net zo lang op een loopband lopen totdat ze uitgeput waren. “Ze kozen van tevoren een loopsnelheid waarvan ze dachten dat ze het tien minuten vol konden houden, maar ze moesten doorgaan totdat ze letterlijk van de band afrolden”, vertelt hij. 

Twintig procent meer uithoudingsvermogen

De sporters droegen soms een koptelefoontje waaruit een opzwepend nummer klonk van de Red Hot Chili Peppers, David Guetta, The Prodigy of The Black Eyed Peas. Op andere dagen werkten ze dezelfde hardloopsessie af zonder muziek. Wat bleek? Met muziek hielden de hardlopers het rennen gemiddeld twee minuten langer vol. Hun uithoudingsvermogen verbeterde dus met tien tot twintig procent door de nummers die ze luisterden.  

Roerdink en zijn collega’s vermoeden dat de proefpersonen vooral beter presteerden door de opzwepende beats van de muziek. Als de hardlopers alleen luisterden naar een bonkend ritme, zonder gezang of andere instrumenten, hielden ze het rennen op de loopband namelijk even lang vol als met muziek. 

hoe hard loop jij? 150 beats?

Volgens Roerdink kan muziek tijdens het hardlopen fungeren als een soort pacemaker, die het tempo van je passen opjaagt. “Het tempo van de beat moet natuurlijk wel enigszins overeenkomen met je loopritme. Als je een nummer van 200 beats per minuut zou luisteren, zou dat te snel zijn, je zet namelijk geen 200 stappen in een minuut.” 

De ideale hardloopmuziek hangt dus af van hoe snel je loopt. Roerdink kan een paar nummers aanraden. Gevorderde lopers zouden tijdens een marathon bijvoorbeeld kunnen kiezen voor het nummer Pump It van The Black Eyed Peas. “Dat heeft een redelijk snel ritme van 150 beats per minutes. Dat betekent dat je ongeveer 150 stappen per minuut moet zetten. Dat is een flink tempo.”

Rustig aan met David Guetta

Lopers die liever wat rustiger aan doen, raadt hij David Guetta met Do Something Love aan. “Dan praat je over 134 beats per minutes.” 

Maar niet alleen de beats bepalen hoe hard je loopt. Ook de songteksten en de herinneringen die muziek losmaken hebben invloed op loopprestaties, denkt Roerdink. “Als je goede herinneringen hebt aan een nummer dat je tijdens je huwelijksreis hoorde, kan datzelfde liedje dat gelukzalige gevoel weer bovenbrengen tijdens het hardlopen.”  

De hele studie over hardloopmuziek lezen? The power of auditory-motor synchronization in sports – PLOS One

De perfecte hardloopmuziek voor in je Spotify-playlist  

Er zijn meer studies gedaan naar de beste hardloopmuziek. Hieronder vind je nog 3 nummers die volgens wetenschappers je hardloopprestaties positief beïnvloeden. Klik op de titel om meteen naar Spotify te gaan en het nummer toe te voegen aan je playlist.

• Langzaam tempo: Eye of the tiger – Survivor (109 bpm)
• Gemiddeld tempo: I Like to move It – Reel 2 Real  (123 bpm)
• Sneller tempo: Don’t stop me now – Queen (154 bpm)
  

Lees ook:

• Ken je die rare puntentelling bij tennis? Dit is de oorsprong
• Hoeveel sneller kan het wereldrecord op de marathon nog?

Nooit gedacht dat ik ooit een positief stukje over een namenspel zou schrijven. Als student ergerde ik me tijdens de kennismakingsweken kapot aan de ‘kinderachtige’ kennismakingsspelletjes. Maar deze week besefte ik hoe kortzichtig dat was. 

Ik deed vrijdagavond mee aan een proefles theatersport met 14 mensen die ik nooit eerder had gezien. We speelden een spelletje om elkaars namen te leren kennen. En opeens begon me iets te dagen. 

Toevallig had ik een paar dagen eerder een blogje geschreven over de werking van het geheugen. En in dit het namenspel met de titel Ik ga op reis gebruikten we één van de meest effectieve geheugentechnieken die ik daarin had beschreven. Na een kwartier kende ik alle namen van de deelnemers uit mijn hoofd door terug te denken aan specifieke momenten in het spel. 

Dit samenspel is dan ook enorm geschikt als kennismakingsspel op de basisschool of middelbare school. Hieronder leg ik uit wat er in je brein gebeurt als je het speelt. 

Namenspel: ik ga op reis 

De regels van het spel zijn simpel. Alle deelnemers gaan in een kring staan en de eerste persoon zegt: ‘Ik ben (naam). Ik ga op reis, en ik neem mee…”

Vervolgens roept deze deelnemer de naam van een voorwerp. En dat voorwerp moet diegene ook uitbeelden. Ik zou bijvoorbeeld kunnen zeggen: “Ik ben Dennis. Ik ga op reis en ik neem mee: een tennisracket.” Vervolgens doe ik net alsof ik met een tennisracket een bal wegsla. 

Nu is de volgende aan de beurt. Deze deelnemer stelt zichzelf voor en zegt: Ik ga op reis en ik neem mee..” Maar voordat de persoon een eigen voorwerp noemt en uitbeeldt, herhaalt hij of zij eerst de naam en het voorwerp van alle personen die eerder aan de beurt zijn geweest.

Ook beelden deelnemers steeds alle voorwerpen van hun voorgangers nog een keer uit. Hieronder lees je een voorbeeld van hoe dit namenspel zou kunnen verlopen.

Van dennis tot hassan

Stel, na mij komt Mara aan het woord. Dan zegt ze: “Ik ben Mara. Ik ga op reis en ik neem mee: Dennis en zijn tennisracket. En mijn zonnebril.” Tijdens het praten beeldt ze eerst het tennisracket uit, en dan de zonnebril. 

Daarna komt Hassan aan het woord. Hij zegt: “Ik ben Hassan. Ik ga op reis en ik neem mee: Dennis en zijn tennisracket, Mara en haar zonnebril en mijn tandenborstel.” Tijdens het praten beeldt hij het tennisracket, de zonnebril én de tandenborstel uit.  

Wat is de slimme geheugentechniek in dit spel? 

Gedurende dit namenspel moeten de deelnemers dus een steeds langere lijst van namen opzeggen, en de daaraan gekoppelde voorwerpen uitbeelden. Daarmee wordt het brein van de deelnemers op een slimme manier gestimuleerd. 

Informatie blijft namelijk beter hangen in het menselijk geheugen als het op meerdere manier wordt aangeboden. Als je alleen iemands naam hoort, dan wordt dat alleen opgeslagen in je zogenoemde semantische geheugen. Dat is je geheugen voor feitelijke kennis, zoals namen en data.

namen onthouden met 3 geheugentypes

Maar wat gebeurt er als je een verhaaltje met een voorwerp koppelt aan een naam, zoals ‘Dennis neemt zijn tennisracket mee op vakantie’. Een naam wordt dan niet alleen opgeslagen in het semantisch geheugen, maar ook in het zogenoemde episodisch geheugen, waarin je gebeurtenissen opslaat.

Je kunt je de naam daardoor later makkelijker oproepen in je geheugen, door aan het verhaaltje te denken. Zogenoemde geheugenatleten gebruiken deze techniek vaak om grote hoeveelheden informatie te onthouden.    

Maar het namenspel gaat nog een stapje verder. Doordat je steeds een beweging koppelt aan elke naam, betrek je ook het spiergeheugen bij het proces. Daardoor worden de namen van alle deelnemers ook gekoppeld aan een beweging.

Je verankert een naam met dit namenspel dus op drie manier in je geheugen. Als je fanatiek meedoet zul je de informatie veel beter onthouden dan bij een gewoon voorstelrondje. En het is geschikt voor alle leeftijden: van kleuters tot kinderen van groep 3 tot groep 8, middelbare scholieren, studenten en mannen van 40 zoals ik.

Kortom: als ik ooit een kennismakingsweek van studenten begeleid, zal ik dit namenspel spelen, ook al had ik er zelf een hekel aan. 

Lees ook:
– Je geheugen trainen? Met deze 3 technieken werd een Nederlander geheugengrootmeester