Hoe snel groeit haar? Dit zegt de wetenschap

Menselijk haar groeit gemiddeld 10 tot 15 centimeter per jaar, oftewel 1,25 centimeter per maand. Maar de groeisnelheid verschilt nogal per persoon. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het vooral afhangt van je haartype en je afkomst. 

Wist je bijvoorbeeld dat ‘Aziatisch’ haar sneller groeit dan’ Afrikaans’ haar? Hoe zit dat, en wat zijn de grootste mythes over haargroei? 

Hoe snel groeit haar? 

Het meest uitgebreide wetenschappelijke onderzoek naar haargroei werd in 2005 uitgevoerd door Franse wetenschappers. Ze vroegen 511 proefpersonen (mannen en vrouwen) over de hele wereld om hun haarlengte een aantal dagen lang zo precies mogelijk in de gaten te houden. De deelnemers liepen zelfs een tijdje met een kale plek op hun hoofd voor de wetenschap.

Voor het onderzoek schoren ze namelijk een gebiedje van één vierkante centimeter op hun schedel helemaal kaal. Vervolgens maakten ze om de twee dagen een foto van deze plek. 

Ze stuurden die foto op naar de wetenschappers, die vervolgens met computersoftware konden berekenen hoe snel het haar terug groeide. En wat bleek? Die groeisnelheid hing af van de afkomst van de proefpersonen. 

Je haar groeit 10 tot 15 centimeter per jaar

Bij mensen van Afrikaanse afkomst groeide het haar het langzaamste: ongeveer 10 centimeter per jaar. De haarlengte van mensen met Europese en Amerikaanse roots neemt met ongeveer 13 centimeter per jaar toe. En mensen van Aziatische afkomst krijgen er per jaar zelfs 15 centimeter bij. 

De wetenschappers benadrukken dat het een om een gemiddelde gaat. Het opdelen van de proefpersonen in drie groepen van verschillende afkomsten is kunstmatig, geven ze zelf ook toe.  “Die groepen zijn eigenlijk te breed, elke groep bestaat uit een mozaïek van verschillende etnische afkomsten”, schrijven ze in de studie. “Maar we wilden tot een gemiddelde komen.”  

Overigens maak de eerder genoemd studie naar haargroei met 511 proefpersonen ook een einde aan een hardnekkige ‘haar-mythe’. Veel mensen denken dat de haardos van mannen sneller groeit dan die van vrouwen. Daar vonden de onderzoekers echter geen bewijs voor.  

Mythes: groeit haar sneller als je scheert?

En zo zijn er meer fabeltjes over de groeisnelheid van menselijk haar. Vaak wordt bijvoorbeeld gezegd dat haar sneller terugkomt als je het afscheert, knipt of trimt. Maar ook daar is geen enkel bewijs voor. Sterker nog: een grappig experiment in de Verenigde Staten wees in de jaren zeventig al uit dat scheren geen enkele invloed heeft op haargroei. 

Vijf mannen schoren voor dit onderzoek elke week één been helemaal glad, terwijl ze het haar op hun andere been lieten staan. Dat deden ze drie maanden lang. En wat bleek daarna? De groeisnelheid van het haar op hun linker- en rechterbeen was nog steeds precies hetzelfde. 

Volgens het tijdschrift Scientific American is de mythe over een snellere haargroei na het scheren ontstaan door een soort optische illusie. Als je een haar grotendeels afscheert, lijkt de overgebleven stoppel daarna vaak dikker 

Groeit haar sneller in de zomer? 

Groeit haar dan wel sneller in de zomermaanden? Ook voor dat idee is niet of nauwelijks wetenschappelijk bewijs. Sommige studies in laboratoria wijzen erop dat haarcellen harder groeien onder invloed van UV-licht. Zonnige dagen zouden je haardos dus in theorie sneller kunnen laten uitdijen. Maar het effect van zonlicht op haargroei is waarschijnlijk minimaal. 

“Het zou kunnen dat groeisnelheid een klein beetje toeneemt”, verklaart dermatoloog Elizabeth Cannen-Phillips in de Huffington Post. “Maar het is echt marginaal.” 

Waarschijnlijk geloven mensen vooral dat haar in de zomer sneller groeit omdat je haar vaak meer opvalt in de zomer. “Highlights en oxidatie door de zon zorgen ervoor dat je demarcatielijn tussen je haardos en je schedel meer opvalt dan in de wintermaanden”, aldus Cunnane-Phillips. “Dat draagt bij aan deze mythe. 

Hoe lang kan je haar eigenlijk worden? 

Zelfs als je nooit naar de kapper zou gaan, zou je haar niet oneindig groeien. Dat heeft te maken met het natuurlijk groeiproces. De groeicyclus van je haardos kent drie fasen.

• In de zogenoemde anagene fase wordt een haar elke dag langer. Maar dat duurt meestal maar twee tot drie jaar. 
• Daarna komt een haar in de zogenoemde katagene fase, waarin geen groei meer optreedt. Deze fase duurt enkele weken.
• Uiteindelijk treedt de telegone fase op. Een haar sterft dan in ongeveer vier maanden af, en valt uit. 

Langste haar ter wereld

Bij kinderen verlopen deze fases sneller dan bij volwassenen. Bij baby’s zal het haar daardoor nooit langer worden dan 15 centimeter. Jonge kinderen hebben een maximale haarlengte van ongeveer 60 centimeter. En bij volwassenen stopt de groei meestal bij anderhalve meter, omdat de anagene groeifase dan ophoudt.  

Maar er zijn uitzonderingen. De duur van de anagene fase verschilt enorm. Bij sommige mensen duurt deze groeiperiode vijf tot zeven jaar. Het haar van deze mensen kan daardoor extreem lang worden. De vrouw met het langste haar ter wereld is de Chinese Xie Qiupin. Haar haardos bereikte in 2004 een lengte van 5,62 meter. Ze veroverde daarmee een plek in het Guinness Book of Records. In het filmpje hieronder kun je haar lange staart bewonderen.