Waarom word je als man vaak wakker met een stijve? Naar die vraag deed ik ooit onderzoek voor het tijdschrift Quest. Niet in bed, maar door wetenschappelijke studies te lezen 😉 Dit zijn mijn bevindingen over de oorzaak van de ochtenderectie.
Waarom die ochtenderectie?
Een ochtenderectie ontstaat tijdens de REM-slaap. Dat is de slaapfase waarin we dromen. Je zou denken: dat is de oorzaak. Misschien dromen mannen gewoon vaak over seks. Maar zo werkt het niet.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat slechts 12 procent van de droominhoud van mannen seksueel getint is, terwijl de ochtenderectie in tachtig tot negentig procent van alle periodes van REM-slaap optreedt.
Wat is dan wel de oorzaak?
Daar gaan meerdere theorieën over rond. Volgens de Amerikaanse wetenschapper John Bancroft ontstaat de ochtenderectie waarschijnlijk door een beschermingsmechanisme dat in werking treedt tijdens de REM-slaap. Als we dromen, worden veel spieren en hormonen uitgeschakeld, zodat we de acties uit onze dromen niet kunnen uitvoeren.
Onder andere het hormoon noradrenaline wordt gedurende de slaap niet aangemaakt. Noradrenaline zorgt er normaal gesproken voor dat de penis niet constant stijf is, omdat de spiertjes in het zwellichaam ontspannen onder invloed van het hormoon.
Door de afwezigheid van noradrenaline tijdens de remslaap zwelt de penis dus automatisch op.
Maar de hersenen spelen ook een rol
Ook een nachtelijk proces in de hersenen draagt bij aan het ontstaan van een ‘ochtendstijve’. Dat is een theorie van de Nederlandse seksuoloog Peter Leusink. Tijdens de REM-slaap wordt er volgens hem een gebied in de hersenstam uitgeschakeld, dat de bloedtoevoer naar de penis overdag een klein beetje ‘afknijpt’.
Overigens hebben ook vrouwen na het slapen ook vaak een ‘ochtenderectie’. Uit onderzoek blijkt dat de schaamlippen gedurende de REM-slaap opzwellen, vermoedelijk onder invloed van het hetzelfde proces dat mannen een stijve penis bezorgt.
(Dit artikel verscheen eerder in aangepaste vorm in Quest)
Lees ook:
Als ik een stripheld zou zijn, zou ik er waarschijnlijk uitzien als op deze tekening. Mijn naam is Dennis Rijnvis. Ik ben schrijver, blogger en schreef als wetenschapsjournalist voor Quest en De Volkskrant. Op deze website deel ik inzichten over wetenschap, geschiedenis en zelfontwikkeling.